یادداشت‌های علیرضا حنیفی

فیلم بلند داستانی قصر شیرین | رضا میرکریمی | فیلمنامه از محسن قرایی و محمد داوودی | ۱۳۹۷

نقد فیلم

ارزیابی: بد

خیلی دور، و به ندرت، خیلی نزدیک»

پیش از تماشایِ قصر شیرین»، سینمای میرکریمی را با عبارت بلاهت معصومانه» توصیف می‌کردم. این ترکیب موجز اعتبار خود را از دو رکنِ اساسی سینمای میرکریمی بدست می‌آورد: سادگیِ روایتِ فیلم‌های وی و از طرفی دیگر، نگرش سطحی فیلم‌ساز به موضوعات مختلف. به عنوان نمادی برای عبارتِ بلاهت معصومانه می‌توانم به شخصیت دکتر عالمِ فیلم خیلی دور، خیلی نزدیک» اشاره کنم. شخصیتی -در ظاهر- خداناباور که در اثر نگرش سطحی فیلمساز تنها در حدوقامت یک قهرکننده با خدا ظاهر می‌شود. به همین خاطر، بیشتر لحظاتِ سینمای میرکریمی برای من از لحاظ احساسی خیلی دور» تلقّی می‌شوند. امّا هر از چندگاهی نیز، سینمای میرکریمی بارقه‌هایی از سینمای ناب را در خود نشان می‌دهد. برای من یکی از این لحظات نابی که سینمای میرکریمی برایم خلق کرده است، صحنه‌های ابتداییِ حضور ِ فیلم زیر نور ماه» در زیر پل است. لحظاتی که هر چند از نظر زمانی طول آنچنانی ندارند امّا، از معدود صحنه‌هایی است که مرا به فیلم و حس‌وحالش خیلی نزدیک» می‌کند. با این پیش‌فرض نسبت به فیلم‌های میرکریمی، قصر شیرین» با ازدست رفتن باورپذیری در روایت همراه شده که مرا در وضعیت جدیدِ خیلی دور، و به ندرت، خیلی نزدیک» نسبت به فیلمساز –و فیلمش- قرار می‌دهد. و البتّه در صورت امتداد این وضعیت به فیلم‌های بعدی، می‌توان این موضوع را هشداری برای از دست رفتن یک فیلمساز بااستعداد تلقّی کرد.

فیلم_تجربی خانه‌ای که جک ساخت | لارس فون‌تریه | فیلمنامه از لارس فون‌تریه | ۲۰۱۸

پیش‌درآمدی بر فیلم جدید فون‌تریه»

پیش‌تر در نقد ملانکولیا– که در همین کانال در دسترس است- گفته بودم که باید چه بشود تا فیلم دیگری از فون‌تریه ببینم! ولی الان، حتّی کیفیت بلوری فیلم جدیدش نیامده، آن را دانلود کرده و روی پرده تماشایش کردم. فیلمی که حسّابی در محافل آکادمیک تحویل گرفته شده و در بین سه فیلم منتخب کایه‌دو‌سینما در سال نیز وجود دارد. حقیقت آن بود که حق با بقیه بود و این فیلم فون‌تریه اثری منحصر به فرد در کارنامۀ وی شده. الان که یکبار فیلم را دیده و این یادداشت را می‌نویسم، هنوز نسبت به فیلم موضع و ارزیابی خاصّی ندارم. فیلم جدید فون‌تریه بسیار دیرفهم است و نیاز به تامّلی بیشتر دارد. پس در واقع، این یادداشت به گونه‌ای پیش‌دیدار و راهنمایی برای تماشای دوّم من- و احیانا شما- است.